İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik askerî operasyonları devam ederken, ülke yönetiminin en üst kademelerinde derin görüş ayrılıkları yaşanıyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, devam eden saldırıların İsrailli rehinelerin hayatını ciddi tehlikeye attığını belirterek mevcut stratejiye dair eleştirilerde bulundu.
Amerikan merkezli The Wall Street Journal gazetesinin diplomatik ve askerî kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Zamir, Hamas’a yönelik askeri çözümün verimli ve sürdürülebilir olmadığını savunarak, mevcut koşullarda müzakere yoluyla bir anlaşmanın daha gerçekçi bir çözüm olabileceğini vurguladı. Bu değerlendirme, İsrail ordusunun kendi içinden gelen en üst düzey eleştirilerden biri olarak kayda geçti.
“Askerî Baskı Rehineleri Kurtarmayı Zorlaştırıyor”
Zamir’in özellikle İsrailli rehinelerin akıbetine dair endişeleri dikkat çekiyor. Gazze Şeridi’nde hâlâ 100’ün üzerinde İsrailli rehine olduğu tahmin ediliyor. Bu kişilerin sağ salim geri getirilmesi, İsrail kamuoyu açısından da büyük bir öneme sahip. Zamir, sürmekte olan askerî baskının, Hamas’ı müzakereye zorlamak yerine, tam aksine rehinelerin hayatını riske attığını belirtiyor.
İsrail ordusu bugüne kadar birçok defa tünel baskınları ve hedefli operasyonlarla rehineleri kurtarma girişiminde bulundu ancak bu operasyonlar hem İsrail askerlerinin hem de rehinelerin hayatını tehlikeye attı. Zamir’e göre, bu durum artık stratejik bir kırılma noktasına gelmiş durumda.
Netanyahu: “Hamas Tamamen Tasfiye Edilmeli”
Genelkurmay Başkanı Zamir’in açıklamaları, Başbakan Binyamin Netanyahu ile taban tabana zıt bir yaklaşıma işaret ediyor. Netanyahu, daha önce defalarca kez dile getirdiği gibi, Hamas’ın yalnızca askeri olarak zayıflatılması değil, tamamen ortadan kaldırılması ve Gazze’deki tüm etkinliğinin sonlandırılması gerektiğini savunuyor.
Başbakana göre, Hamas’ın ortadan kaldırılması İsrail’in uzun vadeli güvenliği için olmazsa olmaz bir şart. Netanyahu, bu hedefe ulaşılmadan ateşkes ya da kapsamlı bir anlaşmanın söz konusu olamayacağını belirtiyor.
İsrail Yönetiminde Derin Çatlaklar
Wall Street Journal’a konuşan kaynaklara göre, İsrail’in üst düzey güvenlik bürokrasisi ile siyasi liderliği arasında Hamas stratejisi konusunda derin görüş ayrılıkları mevcut. İsrail istihbarat teşkilatı Mossad, askerî istihbarat birimi AMAN ve Shin Bet iç güvenlik servisi de zaman zaman daha temkinli yaklaşımlar sergileyerek, askerî çözümün uzun vadeli başarı getirmeyeceğine dair uyarılarda bulunuyor.
Bu bağlamda, Genelkurmay Başkanı’nın çıkışı, ordu içindeki muhalif seslerin artık daha net ve açık şekilde dile getirildiğini gösteriyor.
Kamuoyu Baskısı Artıyor
İsrail halkı da bu tartışmaların tam merkezinde. Bir yandan Gazze’ye yönelik operasyonların derinleştirilmesini isteyen şahin görüşler öne çıkarken, diğer yandan rehinelerin hayatının öncelik olduğunu savunan aileler ve insan hakları savunucuları hükümete baskı yapıyor. Son dönemde Tel Aviv başta olmak üzere birçok şehirde rehinelerin aileleri çeşitli gösteriler düzenleyerek, önceliğin askerî başarı değil, insan hayatı ve müzakere olması gerektiğini vurguladı.
Hamas Cephesi Ne Diyor?
Hamas ise İsrail’in askerî baskısına rağmen çatışma gücünü büyük oranda koruduğunu ve operasyonlara karşılık verebilecek kabiliyette olduğunu savunuyor. Örgüt, rehinelerin serbest bırakılması için ciddi bir bedel istiyor ve kalıcı ateşkes, Gazze üzerindeki ablukanın kaldırılması, tutuklu Filistinlilerin serbest bırakılması gibi taleplerde bulunuyor.
İsrail Karar Aşamasında
İsrail’in Gazze stratejisinde geldiği nokta, hem askerî hem diplomatik hem de insani açılardan kırılgan bir dengeyi ortaya koyuyor. Eyal Zamir’in çıkışı, bu dengelerin artık daha fazla sürdürülemez hâle geldiğini gösteriyor. Önümüzdeki haftalarda hem içeride hem de uluslararası arenada, İsrail’in nasıl bir yol izleyeceği büyük merak konusu.
şahane Agahoğlu
